فرش سنتی کاشان از نمونه کالاهائی است که هنر فقط برای هنر نیست و با ترکیب تجربه و دانش سنتی و جدید و هنر نقشه کشان بومی و غیر بومی طرح های منحصر به خود را در قالی به صورت یک محتوای یونیک ایجاد نموده، در موزه ها آثار باقی مانده از فرش کاشان از قرون خالی از صنعت در ایران نمونه وجود دارد تا الان در گالری های هنری، تا زیر پای مردم متوسط و یا شیوه زندگی اصطلاحا لاکچری.
از فرش سنتی کاشان چه می دانید؟
از ویژگی های فرش کاشان داشتن سابقه طولانی در انواع طرح ها، وجود نمونه هائی با سلیقه و امکان مصرف داخلی و و متناسب با سلیقه و کیفیتي صادراتی است، که ترکیب هنر و صنایع محلی در پیدایش آن ها تعیین کننده بوده است.
انواع فرش سنتی بر اساس نقش: فرش سنتی کاشان از جمله فرش ههای نقشه دار(شطرنجی و با نقشه کشی حاشیه و بوم قبلی)است. از نظر زمینه نیز بیشتر به دو دسته کلی قرمز و لاکی که جزء زمینه گرم هستند و زمینه کرم که در دسته رنگ های باشدت رنگ ملایم هستند؛ تقسیم بندی می شوند.
فرش سنتی شاه عباسی: در نمونه های مختلف با بوم قرمز و کرم یکی از نقش های تک محوری و طرح های چند محوری شطرنجی است و اغلب نیز شصت و چهار خانه به صورت سنتی ( یا سه در چهار) بافته شده و مصرف کننده داخلی و صادراتی قرمز و کرم آن وجود داشته و دارد.
دلیل نام گذاری: شاید وجود مدفن شاه عباس کبیر در کاشان(که حتی نام بندر گمبرون بعد از لشکر کشی وی به عباس تغییر یافت و تاسیس مدارسی که امثال ریاضی دانانی چون شیخ بهائی درآن حضور داشتند)باشد و یا تطور تدریجی گل نیلوفر(لوتوس در باستان درخشان ایران زمین) مرتبط و هم چنین گونه ای از گل که به لاله عباسی در این منطقه میروید؛ دلایلی بر نام گزاری این نقش در قالی کاشان باشد.
طرح گل شاه عباسی: طرح گل شاه عباسی و فرش آن گل محور است که نسبت به این که کار یکپارچه و بدون حاشیه اصلی و حاشیه باریک با نقشه جدا باشد یا طرح بدون قاب و حاشیه و از ابتدا با رنگ زمینه اصلی شروع شود ، دو تقسیم بندی کلی دارد. در اغلب طرح هائی که شاه عباسی با نقش ارژنگ است؛ قالی با حاشیه و لچک و ترنج و یا ترنج ومحراب است.
در اکثر کارهائی که یک سره بوم از ابتدای قالی شروع می شود طرح های گل شاه عباسی افشانه دار، طوقه دار و ..اسلیمی های مدور گوناگونی به همراهش و پر نقش تر در کار نمود داشته و متمایز از نوع دیگر است. هر چند انواع طرح های متعدد دیگر نیز با طرح شاه عباسی هست ولی عمده نیست.
فرش سنتی لاکی: فرش لاکی ، قالی یا قالیچه ای است که زمینه یار نگ اصلی و رنگ بوم آن مسی یا تنوعی از رنگ لاک قرمز را دارد که سنتا درلاک و مهر استفاده می شد. (مثال این رنگ لاکی مثل رنگ مله ای، رنگ چهره ای و..نام های خاص رنگ خامه ها در قالی کاشان است) دسترسی آسان به رنگدانه های قرمز طبیعی گیاهی و معدنی در رنگرزی نیز یکی از دلایل مهم در انتخاب این رنگ به عنوان رنگ زمینه است.
رنگ لاکی فامی براق و یا مات و گرم دارد که در میان این رنگ؛ سنتا طرح های هندسی و غیر از روش های اسلیمی مدور و مرتبط بافته می شود و مشابهت زیادی با نوع کلاسیکی از کار با نقشه ریزبافت و بادوام و خاطره انگیز از کارهای جوشقان و ارمک(زادگاه خاندان غفاری،کمال الملک و صنیع الملک و…) دارد.
رنگ لاکی نقشی محوری در شکل طرح های درونی دارد و بعد از بافت با دستگاه های ماشینی نیز نوع رنگ لاکی و فام های نزدیک به آن با کاربردهای متفاوت با تغییر در طراحی طرح های داخل آن؛ برای مصرف کننده بازارهای هدف متفاوت تولید شده است.
فرش سنتی گبه: در محتوا های موجود در پیج ها و صفحات به هم پیوسته در سایت ها و در فروشگاه ها به رده های مختلفی از قالی ها و قالیچه ها گبه می گویند. بسیاری این موارد حتی طرح گبه نیست و به نامی عمومی و بعضا غلط در مقایسه با نوع طرح است.
گبه مربوط به دوره ای از تاریخ ایران در تولید منسوجات است که هر ایل یا خانوار محصولات پوشاکی یا فرش هایش را به نسبت یکجا نشینی و داشتن منزل ثابت ( شهرهای تبریز و اصفهان و مشهد و کاشان و..)و یا ایل هایی که ییلاق و قشلاق داشتند( ایل های قشقائی، بختیاری) توسط زن های خانواده (که هنوز نیز در بخش دستبافت و حتی ماشین بافت این کار طاقت فرسا به اغلب دوش آن هاست) تولید می شد.
در بخشی که بایست سر شش ماه توقف حرکت کرده و قشلاق می کردند، دارهای قالی زمینی و غیر متصل، جنس خامه از رنگ های اصلی و کمتر ترکیبی و اغلب بدون نقشه کشی روی کاغذ شطرنجی و طرحی از پیش تعیین شده بوده و سرعت بافت بالا و تراکم کار به علت استفاده از نخ های پشمی ضخیم کم تر می شد. طح قالی از ذهن بافنده مستقیم و از حافظه و تجربه نسل به نسلی، بافته می شد.
با نگاه به گبه ها، زیلو های درشت بافت این دوره در موزه ها دقیقا طبیعت اطراف بافنده به صورت هندسی ترسیم شده است. بعد ها که مکتب های نقاشی مثل کوبیسم ، سورئالیم ، فوتوریسم و غیره در نقاشی و مراتب مختلف هنری در اروپا و غرب ابداع و ترویج شد ، توجه خصوصا غربیان یا طبقه جدید بازار شهری به نوع طرح های جذاب و غیر کپی و نو در گبه ها جلب شد.
اثر بازار تقاضا:هر چند در اصل نوع بافت و علت های دیگر و ذهنی بافتن تجربی باعث ایجاد این نوع قالی ها شده بود، جذابیتشان بازار تقاضا را بالا برد و مناطق یکجا نشین شهری هم به تبع از روستا نشینان خود که شبیه این قالیچه ها را از اضافه خامه های قالی ها؛ به صورت قالیچه خرسک ( مثلا دست بافت های جوشقان کاشان) بافتند و بعد به بخش ماشن بافت با امکان نقشه کشی سریع تر و الان دیجیتالی رسید و تنوع های بی بدیل و بسیار زیادی در این بخش ایجاد کرد.
برای اهالی شهر هنر و صنعت فرش ، هر نوع طرح گبه رد پائی از محدوده ای که اصل طرح از آن آمده مشهود است. به همین دلیل بعضی از طرح ها را که اصالت کاملی ندارند یا طراحان جدید فرش سبک های نقاشی ابداع می کنند، درمراحل اولیه فانتزی نام گزاری می کنند، که طی مدتی به طرح امضاء دار قالی گبه تبدیل شود.
انواع فرش از نظر ابعاد و محل استفاده به مستطیلی 3*4 و 2*3 و گرد و محل پذیرائی، اتاق خواب و دیگر اتاق ها تقسیم می شود و این تقسیم بندی متفاوت از تقسیم بندی بر اساس نقش و نقشه قالی است و انواعی از آن به این شرح ست:
فرش سنتی مستطیلی : یکی از روش های تقسیم بندی فرش، تقسیم فرش های کاشان بر مبنای ابعاد آ ن هاست. بسته به نیاز تان در ابعاد در شکل سنتی از قدیم در کاشان برای اتاق هشتی دو تا شش قالی مستطیلی دو در سه و در پنج دری منزل، سه تا هفت قالی مستطیلی استفاده می کردند. این بر اساس نوع معماری خانه درون گرای کویری با حوض و باغچه به نسبت معمار دوره تاریخی ،ساخت و میزان درجه اجتماعی و تعداد خانواری یا تجمعی زنگی کردن افراد متفاوت بود.
الان با نوع زندگی آپارتمانی هنوز بسیاری از عادات و نحوه زندگی ایرانیان بر مبنای غریزه زندگی ایرانی تغییر زیادی نکرده و درون آپارتمان حبس شده است. برای کم شدن احساس زدگی از حبس شدگی فرهنگی، استفاده از نوع قالی با نقش های خاص با سلیقه سنتی که هر کسی بیشتر با آن راحت است و به نسبت اندازه محل زندگی می توان انواع طرح های نقش قالی کاشان را در اندازه مستطیلی ، که در نمونه های بافت دستی و ماشینی سنتی موجوداند،بیابید.
فرش سنتی اتاق خواب: برای اتاق خواب سنتا فرش خاصی وجود نداشته و این بر اساس نوع معماری خانه های بزرگ قدیم است، ولی نوع فرش سنتی با رنگ ملایم تر زمینه برای بخش اندرونی استفاده می شده است.
اندرونی یا محیط خصوصی دوره سنتی را اگر الان به معنای اتاق خواب در نظر بگیریم ، طبیعی است و عقلانی هم هست که در زمان استراحت از رنگ زمینه گل ها و طرح های با شیب کم و کم تحرک استفاده شود.
در طرح های اتاق خواب برای بزرگسال ، کودک و رده های مختلف سنی و جنسی و اجتماعی طرح قابل انتخاب وجود دارد و در نقش ها نیز از نقش لاکی ملایم با ریشه زنی کم تر و هندسه یک دست تر که ملایمت و آرامش در ذهن ایجاد می کند و در ابعاد شش متری و ابعاد دیگر بافته و تولید می شود.
صحت ترکیب:در فرش سنتی اصل به نکاتی که نوشته شد مواردی مثل نوع گره ها و ریشه ها،نوع سینه بندی در دار قالی و تطبیق خانه شمار قبل از بافت و بعد ازبافت در اندازه واقعی و استفاده نکردن از گره تقلبی، مواد خامه اصل و عدم استفاده از دستگاه کشش برای درست کردن خطا در زمان بافت و در اصل اصالت در جزء به جزء تارو پود و گره ها تا نقشه و بافت صحیح به شیوه درست است، که صحت ترکیب همه موارد را از عرضه کننده معتمد بایست بپرسید.
چگونه فرش خود را بشوییم؟
به نسبت نوع استفاده از قالی ،نوع و جنس قالی ، میزان و نوع استفاده و سبک زندگی هر فرد یا خانواده، متغیر است. اگر استفاده مرتب و روی قالی دارید و اصطلاحا زمین نشینی را می پسندید که در مقابل فرهنگ مبل و میز و صندلی قرار دارد ، شستن و توجه بیشتری لازم است.
پیشگیری: اگر شدت استفاده از فرش بالاست بهتر است مناطقی که بیشتر در معرض احتمال کثیف شدن هستند؛ پوشانده شود.
برون سپاری: در حالی که با یک کالای اساسی یا نیمه اساسی روبرو هستیم،بهتر است بعد از پیشگیری ، حتی المقدور از شستن های مقطعی خودداری کرده، سالی یک بار به محلی مطمئن، که از مواد قلیائی قوی استفاده نمی کند؛بسپاریم.
نظافت مقطعی: این نوع نظافت خصوصا اگر در آپارتمان حتی بزرگ هستید توصیه نمی شود، روش های گوناگونی پیشنهاد می دهند ولی هر کدام باعث کم رنگ شدن بخش شسته شده و تفاوت رنگ می شود.
در صورت لزوم ابتدا با روش های معمول فیزیکی جرم زدائی کنید؛ بعد از سرکه سفید و جوش شیرین رقیق شده به نسبت نوع لکه یا کثیفی استفاده کنید.
مزیت های استفاده از فرش تراکم بالا
خواسته یا ناخواسته در اغلب خانوار های ایرانی، فرش و قالی یک کالای اساسی در اقلام حساب می شود. کمتر به صورت کالای نیمه مصرفی به آن نگاه می شود. در استفاده از کالا وقتی جزء کالاهای اساسی خانه باشد مثلا یخچال فریز، دقت به کیفیت در تهیه آن بسیار بالاتر می رود.
زیبائی: تراکم فرش ، میزان ریشه هائی است که در کار زده شده، هر چه این تعداد در واحد متر مربع بالا تر باشد، نقش و طرح و رنگ؛ خودش را بهتر نشان می دهد تا حدی که در تراکم بسیار بالا با پرداخت خوب؛ تشخیص نوع ابریشمی از جنس های دیگر خامه طبیعی سخت می شود؛ این مثال برای اندازه تاثیر متراکم بودن گره های قالی زده شد.
مقاومت:در فشردگی کار تاثیر زیادی دارد و تار و پود و خامه با گره های بیشتر و تراک بالا باعث مقامت بیشتر قالی می شود. در نمای کلی: نمای زیمنه را مثلا اگر لاکی اس بیشتر جلوه گر می کند و رنگ مسی یا قرمز را کاملا در تراکم بالا به چشم می بینیم و طرح های گل یا هندسه کار هم در این وضعیت بهتر خود را نمایش می دهد.
محافظت: باعث حفاظت بیشتر و عایق شدن در مقابل سرما و گرما شده و پیوستگی کارف قالی را واحد تر می کند.
چه مدل فرشی بخریم؟
مدل فرشی که می خواهیم تهیه کنیم به سلیقه، نوع استفاده، میزان استفاده، سبک زندگی ، نقش آن در رنگ و چیدمان محل زندگی بستگی دارد. مدل هایی که دارای تراکم بالاتر هستند با وجود قیمت بالاتر برای محل اصلی زندگی و در معرض دید توصیه می شود و بهتر است به عنوان نقش زمینه چیدمان محل زندگی به آن نگاه کنید.
رنگ لاکی و قرمز توپر طبعا نمائی سرزنده و محرک به محیط می دهد. در پی آن بقیه وسائل را با اندازه و فاصله های از قبل تعیین شده،بچینید. یعنی قبل از تهیه باید در ذهن تان و یا با نوشتن نوع وسائل را برانداز کرده و بنویسید و بعد به نسبت محل، وسعتش و میزان وسائل و ابزار و کاربری اتاق ها ،نسبت به خرید فرش با مدل و طرح خاص اقدام کنید.
ما این امکان را داریم که برای چیدمان های مختلف از رنگ هایی بازمینه قوی و محرک مثل قرمز تا ملایم تر مثل لاکی با طرح های متنوع در ابعاد و اندازه های معمول یا سفارشی همراهتان باشیم.
قیمت خرید فرش سنتی کاشان
زمانی دور عرضه کنندگان کالا در ایران خود را به جاده ابریشم خاکی و آبی آن نزدیک می کردند تا کالاهای خام یا تولیدی و…ایران را به حاملان این کالا ها از این طریق برسانند و این ها عرضه کنندگان سنتی بودند. خود این حاملان و تجار داخلی کالا ها را با سلیقه شاهراه اصلی از مبدا ها دستچین کرده و قیمت گزاری می کردند.الان نیز هنوز عرضه کاملا سنتی به حد صفر نرسیده ولی دیگر تجارت محسوب نمی شود.
تعداد تولید کنندگان فعال در هر فصل کاری، تنوع محصولات،مولفه های مختلف و در حال حاضر نوسانی در قیمت گزاری و در نهایت بستر های جدید و روش های نوین عرضه تغییر بنیادین در بازار ایجاد کرده است. این تغییرات از توان یک کارخانه و بخش بازرگانی ان نیز که امورات کارخانه بایست زنده دارند نیز خارج است.
به صورت طبیعی اغلب قیمت گزاری های نهائی توسط تیم های کارشناس حرفه ای و تاجران نوین بیرون از مبدا که با روش های جدید به عرضه کالا به صورت مستقیم و یا صادراتی می پردازند، تفویض شده است. اغلب هزینه نهائی کالا حتی در مبدا نیز با محاسبه نهائی این گروه ها تعیین می شود.
عرضه کننده مستقیم فرش سنتی کاشان
عرضه کنندگان بیشتر در انواع فرش به دو دسته کلی از مبدا تولید و خارج از مبدا تقسیم می شوند؛ تاحد زیادی نیز برای تمام شهرهائی که نامی بر فرش دارند صدق می کند. کسانی به این عنوان که اهل شهری هستند ممکن است اقدام به عرضه این کالا کنند؛ ولی خود تولید کنندگان هم به میزان پایداری کسب و نحوه و تخصص عرضه کننده توجه مستقیم دارند.
در عرضه از مبدا در انواع ماشنی بافت و دست بافت از حدود 700 کارخانه و تعداد زیادی کارگاه های قالی بافی فعال و نیمه فعال؛ تعدادی اقدام به ارائه خدمات فروش از مبدا کرده اند ولی به نسبت دهه های پیش افت حضور به این شکل داشته و دلیل آن نیز در بخش دستبافت از رونق افتادن روش تیمچه داری و بازار سنتی است.مواردی هم که باقی هستند حالت نمایشگاه یا شبه گالری پیدا کرده و بیشتر ارزش سیاحت گردی برای شهر دارند.
در بخش عرضه ماشین بافت سنتی نیز، عرضه از مبدا به خاطر سرعت تغییر بافت جمعیتی خود شهر، تنوع سلیقه ها و نحوه زندگی به خصوص در کلان شهر ها، اغلب به تخصصصی شدن بخش عرضه کالا واقف شده؛ به تدریج این بخش به تیم های بازریاب که با کالا و فناوری های تجاری جدید آشنا هستند به صورت مقاطعه یا روش های دیگر برونسپاری کرده اند.
خرید راحت انواع فرش سنتی کاشان
ما این افتخار را داریم که بهترین نوع از اصیل ترین فرش های سنتی دست بافت و ماشین بافت کاشان را در ابعاد و تراکم های مختلف با مشاوره و پشتیبانی های لازم در اختیارتان بگذاریم. قبل از هر اقدامی ما پیش تر جستجو کرده و با تجربه قبلی بهترین ها را دستچین نموده ایم و مشاوره با نیز برایتان هزینه ای ندارد.
دیدگاه شما با موفقیت ثبت شد.